Przed zawarciem małżeństwa Nupturienci przystępują do Sakramentu Spowiedzi Św., w czasie zawierania małżeńskiego związku przystępują do Komunii Św.. A co w sytuacji, gdy przykładowo jeden z przyszłych Małżonków zataja swój grzech czy grzechy? Czy ma to jakiś wpływ na ew. ważność małżeństwa?

Nie do końca. Natomiast kilka razy spotkałam się właśnie z podniesioną kwestią: czy małżeństwo zostało zawarte na sposób ważny, gdy został zatajony grzech. Pytanie bardzo ogólnikowe, podczas gdy sam KPK czyni rozróżnienie pomiędzy grzechem ciężkim a lekkim. Nie wchodząc w kwestie senso stricto religijno-moralne, odnieśmy się tylko do materii prawnej. I tak, zachęca się do spowiedzi z grzechów powszednich, natomiast przypomina się o obowiązku wyspowiadania się z grzechów ciężkich przynajmniej raz w roku. Zatem skoncentrujmy się na tej ostatniej sytuacji, gdy np. jeden z Nupturientów zataja swój grzech ciężki. Mimo takiej sytuacji mowy nie ma o ew. nieważności małżeństwa. Natomiast pośrednio sięgamy do jednego z tytułów prawnych, a to w postaci podstępu, który to tytuł już taką możliwość daje.

Proszę o przybliżenie Nam tego zagadnienia.

Wyobraźmy sobie sytuację, iż dana okoliczność podchodząca pod ciężki grzech zostaje nie tylko pominięta podczas Spowiedzi Św., to – jak już powiedzieliśmy powyżej – nie spowoduje nieważności małżeństwa, ale, gdy ów ciężki grzech stanowi także naruszenie prawa (np. popełnienie jakiegoś przestępstwa), zostaje zatajona, aby wyłudzić zgodę na ślub, to tylko ten ostatni fakt można zakwalifikować do przyczyny, na podstawie których można rozpatrywać ew. nieważność małżeństwa. „Można” – gdyż to czy faktycznie zaistniał podstęp, to pokaże i wykaże już cały proces.

Skoro jesteśmy już przy kościelnym procesie o nieważność małżeństwa, to, aby orzec nieważność musi ona zostać poparta odpowiednimi dowodami, środkami dowodowymi. Wśród nich KPK wymienia Świadków. Czy istnieje możliwość powołania na Świadka Kapłana?

I tak, i nie, bowiem, gdy Kapłan uzyskał wiedzę na dany temat, który winien zostać poruszony w kościelnym procesie, podczas Spowiedzi Św., to jest On związany obowiązkiem zachowania tajemnicy Spowiedzi Św. Natomiast, gdy Jego wiedza nie pochodzi ze Spowiedzi – to jak najbardziej. Trzeba jednak rozważyć i wziąć pod uwagę, aby czasem nie pojawiło się podejrzenie, zarzut – właśnie – złamania owej tajemnicy, gdyż jest to związane z poważnymi prawnymi konsekwencjami dla Spowiednika.

Zatem już wiemy, iż nie wyspowiadanie się z grzechu ciężkiego nie czyni (poza wymienionym wypadkiem) małżeństwa nieważnym. A co w sytuacji, gdy taki Małżonek przyjmuje Komunię Św.?

Oczywiście może to uczynić, tj. przechodząc już do pewnych szczegółów: gdy przyjmie Komunię Św. w stanie ciężkiego grzechu, małżeństwo jest ważne, Komunia Św. zostaje przyjęta na sposób niegodziwy. Inaczej natomiast sytuacja wygląda, gdy w tzw. ostatnim momencie Strona ta reflektuje się, wzbudza w sobie żal doskonały, który związany jest z postanowieniem wyspowiadania się, wówczas trudno mówić o takiej niegodziwości.

Tak, prowadząc tę rozmowę ma się wrażenie, iż prawo kanoniczne to raczej coś więcej niż tylko ludzkie stanowienie prawa.

Tak, bardzo słuszny wniosek Pani Redaktor, gdyż bazą jest, i Prawo Boże, to nie podlega zmianom, i ludzkie, które można dostosowywać do zmieniających się okoliczności.